Voeding en hormonen: wat moet je weten?

Deze blogpost is geschreven door stagiaire Ann

Hormonen spelen een cruciale rol in de regulatie van verschillende lichamelijke processen, van de stofwisseling en groei tot de stemming en reproductieve gezondheid. Wanneer de hormonale balans verstoord raakt, kan dit leiden tot een breed scala aan gezondheidsproblemen, waaronder aandoeningen zoals PCOS (Polycysteus Ovarium Syndroom), hypothyreoïdie (een trage schildklierfunctie) en de menopauze. Wat veel mensen niet weten, is dat voeding een significante invloed kan hebben op het in balans houden van deze hormonen. In deze blog onderzoeken we de relatie tussen voeding en hormonale balans, en hoe dieetkeuzes kunnen helpen bij het reguleren van hormonen in het geval van specifieke hormonale aandoeningen.

Wat zijn hormonen en waarom zijn ze belangrijk?

Hormonen zijn chemische stoffen die door verschillende klieren in het lichaam worden geproduceerd, zoals de schildklier, bijnieren en geslachtsklieren. Ze worden via de bloedbaan naar organen en weefsels gebracht om verschillende lichaamsfuncties te reguleren. Deze functies omvatten onder andere de stofwisseling, groei, immuunsysteem, bloedsuikerspiegel en voortplanting.

Wanneer het hormonale systeem uit balans raakt, kunnen er verschillende gezondheidsproblemen ontstaan. Dit kan bijvoorbeeld het geval zijn bij aandoeningen zoals PCO, hypothyreoïdie en de menopauze, waarbij de hormonale balans een directe invloed heeft op de symptomen die iemand ervaart.

Voeding en PCOS: Balans herstellen door eetkeuzes.

PCOS is een veelvoorkomende hormonale aandoening bij vrouwen in de vruchtbare leeftijd, die wordt gekarakteriseerd door een verstoorde balans van geslachtshormonen, wat leidt tot symptomen zoals onregelmatige menstruatie, overgewicht, acne en overmatige haargroei. Een belangrijk aspect van PCOS is insulineresistentie, wat betekent dat het lichaam moeite heeft met het verwerken van insuline, een hormoon dat helpt bij het reguleren van de bloedsuikerspiegel.

HOE KAN VOEDING HELPEN?

Bij PCOS is het belangrijk om voedingsmiddelen te kiezen die de bloedsuikerspiegel stabiliseren en insulinegevoeligheid bevorderen. Dit kan bijdragen aan een betere hormonale balans.

• Vezelrijke voeding: Vezels helpen de bloedsuikerspiegel onder controle te houden en bevorderen een gezonde darmflora. Groenten, fruit, volkoren granen en peulvruchten zijn uitstekende bronnen van vezels.

• Gezonde vetten: Omega-3-vetzuren, zoals die in vette vis (zalm, makreel) en plantaardige bronnen zoals lijnzaad en walnoten, kunnen ontstekingen verminderen en de insulinegevoeligheid verbeteren.

• Koolhydraatbeperking: Hoewel het niet nodig is om volledig koolhydraten te vermijden, kan het nuttig zijn om geraffineerde koolhydraten (zoals witte brood, pasta en suiker) te verminderen. Kies in plaats daarvan voor complexe koolhydraten die langzamer worden afgebroken, zoals zoete aardappelen, quinoa en volkoren rijst.

Hypothyreoïdie: Voeding die de schildklier ondersteunt.

Hypothyreoïdie is een aandoening waarbij de schildklier onvoldoende schildklierhormoon produceert. Dit hormoon is essentieel voor het reguleren van de stofwisseling en energieproductie. Een verstoorde schildklierfunctie kan leiden tot symptomen zoals vermoeidheid, gewichtstoename, depressie en een trage hartslag.

HOE KAN VOEDING HELPEN:

Een gezond dieet kan de schildklierfunctie ondersteunen, zowel door het bevorderen van de opname van noodzakelijke voedingsstoffen als het voorkomen van voedingsstoffen die de werking van de schildklier kunnen verstoren.

• Jodium: Dit mineraal is essentieel voor de productie van schildklierhormonen. Jodiumrijke voedingsmiddelen zoals zeewier, vis, eieren en zuivel kunnen helpen bij het ondersteunen van de schildklierfunctie.

• Selenium: Selenium is een ander belangrijk mineraal voor de schildklier, omdat het helpt bij de omzetting van het schildklierhormoon T4 in de actieve vorm T3. Voedingsmiddelen zoals paranoten, zonnebloempitten en vette vis zijn rijk aan selenium.

• Zink: Zink speelt een rol in de synthese van schildklierhormonen. Vlees, schaal- en schelpdieren, bonen en noten zijn goede bronnen van zink.

• Vermijd goitrogenen in grote hoeveelheden: Goitrogenen zijn stoffen die de schildklierfunctie kunnen verstoren. Ze komen voor in rauwe kool, broccoli, bloemkool, en sojabonen. Het is niet nodig om deze volledig te vermijden, maar het kan verstandig zijn om ze in gematigde hoeveelheden te consumeren, vooral bij mensen met hypothyreoïdie.

  

De Menopauze: Voeding die helpt bij de overgang.

De menopauze is de periode in het leven van een vrouw waarin de menstruatie stopt en het lichaam zich aanpast aan het wegvallen van de productie van de vrouwelijke geslachtshormonen oestrogeen en progesteron. Dit kan leiden tot symptomen zoals opvliegers, gewichtstoename, slaapproblemen en stemmingswisselingen.

HOE KAN VOEDING HELPEN:

Hoewel de menopauze een natuurlijk proces is, kunnen bepaalde voedingsmiddelen helpen om de symptomen te verlichten en het algehele welzijn te ondersteunen.

• Fyto-oestrogenen: Fyto-oestrogenen zijn plantaardige stoffen die een soortgelijke werking hebben als oestrogeen in het lichaam. Voedingsmiddelen zoals soja, lijnzaad, en peulvruchten bevatten fyto-oestrogenen en kunnen helpen bij het verzachten van symptomen zoals opvliegers en stemmingswisselingen.

• Calcium en vitamine D: De afname van oestrogeen in de menopauze kan leiden tot een verlies van botdichtheid, wat het risico op osteoporose verhoogt. Calciumrijke voedingsmiddelen zoals zuivel, donkergroene bladgroenten en verrijkte plantaardige melk kunnen helpen om sterke botten te behouden. Vitamine D, die essentieel is voor de opname van calcium, wordt aangetroffen in vette vis, eieren en verrijkte producten.

• Gezonde vetten: Omega-3-vetzuren, die in vette vis en lijnzaad voorkomen, kunnen ontstekingen verminderen en de gezondheid van de huid en gewrichten bevorderen, die vaak getroffen worden door hormonale veranderingen tijdens de menopauze.

  

  
  

CONCLUSIE: Het belang van voeding voor hormonale balans.

De relatie tussen voeding en hormonen is complex, maar voedingskeuzes kunnen een aanzienlijke invloed hebben op het in balans houden van hormonen, vooral bij aandoeningen zoals PCOS, hypothyreoïdie en de menopauze. Door voeding te kiezen die de hormonale balans ondersteunt, kunnen mensen niet alleen symptomen verlichten, maar ook hun algehele gezondheid verbeteren.

Voor mensen met hormonale aandoeningen is het belangrijk om samen te werken met een diëtist of arts om een uitgebalanceerd voedingspatroon en/of dieet op te stellen dat past bij hun specifieke behoeften. Door het opnemen van voedingsmiddelen die rijk zijn aan essentiële vitamines, mineralen en gezonde vetten, kan een gezondere hormonale balans worden bereikt en ondersteund.

Het is dus duidelijk: voeding is een krachtige tool in het bevorderen van hormonale gezondheid en het verbeteren van de kwaliteit van leven bij hormonale aandoeningen.